Khác với động cơ xăng, động cơ diesel hoạt động khi được đưa vào môi chất được nén xi lanh sẵn. Từ đó một phần nguyên liệu được phun ra sẽ không bị cản trở, chính vì điều này mà động cơ cần trang bị bơm cao áp cho ô tô. Vì nhu cầu này mà nhiều nơi bày bán phổ biến trên thị trường. Để biết rõ hơn ưu và nhược điểm của từng loại mời bạn cùng xem qua bài viết dưới đây.

Hình ảnh minh họa bơm cao áp ô tô

1. Bơm cao áp ô tô là gì?

Bơm cao áp ô tô được xem là bộ phận quan trọng cần có trong hệ thống bơm dầu của động cơ diesel. Để xe tiết kiệm nhiên liệu, hoạt động với công suất tối đa và giảm khí thải ra môi trường thì bơm cao áp sẽ tiếp nhận và phân phối nhiên liệu đến vòi phun với một áp suất khá cao. 

Điểm danh một số loại bơm cao áp được sử dụng phổ biến như:

• Bơm cao áp PE
• Bơm cao áp VE
• Bơm cao áp PF
• Bơm cao áp vạn năng
• Bơm cao áp vòi phun kết hợp

Xem thêm: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại hộp số xe ô tô

Một số hình dạng bơm cao áp chi tiết 

2. Các loại bơm cao áp ô tô phổ biến ở Việt Nam

  2.1. Bơm cao áp PE

Cấu tạo bơm cao áp PE

Bơm cao áp PE được cấu tạo từ: vòng răng điều khiển piston, piston xi lanh bơm và van thoát nhiên liệu cao áp. Phía trên của bơm cao áp là phần khoang đựng nhiên liệu liên kết với các xi lanh. Bộ điều tốc và bộ phun sớm được đặt ở 2 đầu bơm.

Nguyên lý hoạt động của bơm cao áp PE

3 giai đoạn làm việc của bơm cao áp PE:

• Nạp nhiên liệu: Trục cam lúc này chưa được tác động, vì vậy nên lò xo sẽ kéo piston xuống vị trí thấp nhất khiến cho lỗ nạp và lỗ thoát mở ra làm cho nhiên liệu tràn vào.
• Bơm nhiên liệu: Trục cam sẽ đẩy piston lên đến đỉnh và đóng kín 2 lỗ nắp và thoát. Van thoát dầu mở ra khi được đẩy lên dựa vào áp suất trong xi lanh tăng. Piston lúc này vẫn tiếp tục đẩy nhiên liệu vào vòi phun.
• Kết thúc bơm: Piston vẫn đi đến rãnh xiên ở piston. Lúc này nhiên liệu ở đỉnh piston vượt qua phương thẳng đứng, các rãnh xiên, rãnh ngang đi vào buồng chứa nhiên liệu. Áp suất trong xi lanh có phần giảm nhanh, van thoát cao áp được đóng lại. Sau quá trình này bơm nhiên liệu và vòi phun kết thúc phun từ đó quá trình bơm nhiên liệu kết thúc. 

Bơm cao áp giúp phân phối nhiên liệu cho vòi phun với áp suất cao

2.2. Bơm cao áp VE

Cấu tạo bơm cao áp VE

Đối với bơm cao áp VE được trang bị duy nhất một cặp xi lanh và piston phân phối cho hầu hết các xi lanh khác trong động cơ. Cấu tạo gồm có bơm cao áp và bơm tiếp vận. Đĩa cam sẽ điều khiển piston trong bơm cao áp. 

Nguyên lý hoạt động bơm cao áp VE

• Nạp nhiên liệu: Đỉnh cam trên đĩa cam chưa tác động được với con lăn, chính vì thế mà lò xo kéo piston đi xuống và cửa nạp sẽ mở ra. Từ đó nhiên liệu tràn vào  trong xi lanh bơm qua cửa nạp và nạp vào piston bơm.
  
• Bơm nhiên liệu: Đỉnh cam trên đĩa cam được tác động lên piston và đẩy piston đóng kín cửa nạp. Lúc này nhiên liệu bên trong bị ép khiến áp suất tăng cao. Piston xoay lỗ phân phối trùng với lỗ thoát trên xi lanh nhiên liệu. Khi áp suất nhiên liệu cao hơn lực căng lò xo, nhiên liệu sẽ thoát ra đường ống và đi thẳng đến vòi phun.
• Kết thúc bơm: Nhiên liệu từ đỉnh piston đi xuyên tâm đến lỗ thoát tràn qua đường có áp suất thấp hơn khi được mở lỗ thoát trên đuổi piston bơm. Áp suất khi bị giảm đột ngột làm cho lò xo van thoát cao áp đóng lại, từ đây hoàn thành quá trình bơm.

Cấu tạo cơ bản của bơm cao áp VE

Ưu nhược điểm của bơm cao áp VE

Ưu điểm:

• Kích thước tương đối nhỏ
• Nhiên liệu được phân phối đều cho các xy lanh về thời gian và lưu lượng phun
• Quá trình mài mòn sẽ không bị ảnh hưởng bởi nhiên liệu cung cấp và độ không đồng đều

Nhược điểm:

• Giá thành cao
• Cấu tạo có đôi chút phức tạp
• Khó sửa chữa, bảo dưỡng với chi phí cao.

Xem thêm: Tác dụng và cách thay nước rửa kính cho ô tô dễ dàng nhất

  2.3. Bơm cao áp PF

Cấu tạo bơm cao áp PF

Bơm cao áp riêng biệt hay còn gọi là bơm cao áp PF thuộc loại bơm đơn, ở mỗi bơm đơn như vậy chỉ có thể đảm nhận vai trò cung cấp nhiên liệu đến 1 xi lanh nhất định trong động cơ xe. Cấu tạo gồm xi lanh và piston. Bên cạnh đó, piston còn có khâu răng để điều khiển piston xoay bằng một thanh răng.

Nguyên lý hoạt động:

Vẫn là 3 giai đoạn quen thuộc:

• Nạp nhiên liệu: Lò xo kéo piston xuống vị trí thấp nhất qua đó nhiên liệu tràn vào bên trong xi lanh thông qua lỗ nạp và lỗ thoát.
• Bơm nhiên liệu: Trục cam đẩy piston đi lên làm cho áp suất dầu tăng cao. Van cao áp mở ra đưa nhiên liệu vào vòi phun bên trong buồng đốt xi lanh động cơ.  
• Kết thúc bơm: Piston tiếp tục ép nhiên liệu khi lằn vạt xéo để mở lỗ dầu ra. Khi đã được mở, dầu ngay lập tức tràn vào kết thúc quá trình bơm.

Cấu tạo cơ bản bơm áp PF

Ưu nhược điểm của bơm cao áp PF

Ưu điểm:

• Cấu tạo riêng nên dễ sửa chữa và bảo dưỡng
• Giá thành thấp

Nhược điểm:

• Phân phối đến các xi lanh không đồng đều, hiệu quả kém

  2.4. Bơm cao áp vạn năng

Cấu tạo bơm cao áp vạn năng

Bơm cao áp vạn năng có tên tiếng Anh là Plunger, một trong những loại được người dùng sử dụng rộng rãi. Cấu tạo gồm xi lanh, piston, van cao áp va được điều khiển bởi trục cam.

Quá trình vận hành của máy bơm cao áp 

Ưu nhược điểm bơm cao áp vạn năng

Ưu điểm:

• Sử dụng được cho nhiều hệ động cơ có công suất lớn nhỏ khác nhau
• Gắn thêm nhiều xy lanh hay piston với đường kính tuỳ ý
• Dễ thay đổi đầu trục cam 
• Giá thành thấp

Nhược điểm:

• Kích thước và trọng lượng lớn
• Thời điểm phun nhiên liệu không đồng đều

  2.5. Bơm cao áp vòi phun kết hợp

Cấu tạo 

Loại bơm cao áp này được sử dụng động cơ dầu diesel 2 kỳ. Có 2 loại chính: loại thiết kế liền khối và loại vòi phun kết hợp. Được trang bị chủ yếu trên các dòng xe hạng nặng.

Nguyên lý hoạt động

• Nạp nhiên liệu vào xi lanh bơm: Khi động cơ hoạt động cam ở vị trí không tác dụng lò xo kéo piston lên điểm chết trên. Lỗ ngang và lỗ xuyên tâm nơi piston để nạp đầy vào trong xi lanh bơm.
  
• Bắt đầu bơm nhiên liệu: Khi cam quay về vị trí tác dụng đẩy đòn mở tỳ vào ống đẩy, đẩy piston đi xuống nhiên liệu tràn ra ngoài xy lanh. Piston tiếp tục đi xuống làm cho nhiên liệu qua van kim, sau đó phun vào buồng cháy.
  
• Kết thúc bơm nhiên liệu: Quá trình phun nhiên liệu kéo dài cho đến lúc cạnh ngang dưới hé mở lỗ  thoát, nhiên liệu qua lỗ xuyên tâm, qua lỗ ngang ra. Kết thúc cung cấp nhiên liệu cho vòi phun.

Cấu tạo cơ bản bơm cao áp vòi phun kết hợp

Ưu nhược điểm bơm cao áp vạn năng

Ưu điểm:

• Tạo được áp suất phun cao và quá trình phun cũng diễn ra nhanh hơn.
• Giảm được thể tích nhiên liệu bị nén
• Không xảy ra hiện tượng sóng áp suất bị dao động

Nhược điểm:

• Kích thước lớn, lắp ráp khó
• Giá thành cao
• Khó điều chỉnh trong quá trình sử dụng

Xem thêm: 

• Báo mòn phanh trước
• Báo mòn phanh sau
• Má phanh trước
• Má phanh sau
• Dầu thắng

3. Câu hỏi thường gặp

  3.1 Đầu bơm cao áp là gì?

Đầu bơm cao áp hoạt động gắn liền với dây đai truyền dẫn và mô tơ để hoạt động. Thiết bị này dùng nhiều trong việc giúp tăng áp lực cho một số loại máy bơm nước hoặc có thể dùng tăng áp cho máy xịt rửa xe ô tô, xe máy,...

Máy bơm cao áp có thể dùng nhiều tiện ích khác nhau 

  3.2 Bơm cao áp rửa xe ô tô là gì?

Bơm cao áp rửa xe ô tô hầu hết đều được trang bị trong công nghiệp và các tiệm rửa xe chuyên nghiệp. Thiết bị có kích thước nhỏ gọn giúp người dùng có thể sử dụng một tay dễ dàng, bên cạnh việc rửa xe thì bơm cao áp này còn được dùng để tưới cây, làm sạch sân vườn khi cần thiết.

Bơm cao áp ô tô ngày nay có thiết kế nhỏ gọn, dễ sử dụng 

4. Tổng kết

Với những chia sẻ của CallParts ở bên trên hi vọng rằng bạn đọc có thể hiểu được phần nào về ưu nhược điểm của máy bơm cao áp. Qua đó có thể lựa chọn những dòng xe được lắp đặt bơm cao áo thích hợp với nhu cầu sử dụng của mình. Cùng đón đọc những bài viết hay khác của chúng tôi bạn nhé!

Ngoài ra, bạn hãy nhanh tay theo dõi Fanpage của Callparts để nhận ngay nhiều khuyến mãi hấp dẫn!

Có thể bạn quan tâm:

• Vô lăng ô tô là gì? Toàn bộ thông tin về vô lăng và cách đánh vô lăng ô tô chuẩn
• Cấu tạo và những điều cần biết về Camera 360 dành cho ô tô
• Máy hút bụi ô tô nào tốt nhất và những lưu ý khi sử dụng máy hút bụi mini cho xe ô tô
• Hướng dẫn phân biệt phụ tùng ô tô, xe hơi chính hãng chất lượng bạn nên biết
•