Thước lái ô tô là gì? Hướng dẫn căn chỉnh thước lái và cách nhận biết thước lái ô tô có vấn đề

31-12-2024

Ô tô khi vận hành trên đường cần nhất là khả năng dẫn hướng và độ ăn khớp chính xác giữ vô lăng khi đánh lái và sự dịch chuyển hợp góc của lốp. Thước lái được xem là bộ phận quan trọng trong phương trình đánh lái và giữ cân bằng cho ô tô khi di chuyển. Vậy thước lái là gì? Nguyên lý vận hành và các dấu hiệu nhận biết thước lái đang gặp lỗi ra sao? Cách căn chỉnh thước lái như thế nào? Hãy cùng Callparts tìm hiểu trong bài viết này nhé.

1. Thước lái ô tô là gì?

Hệ thống có nhiệm vụ kết nối giữa vô lăng và bánh trước của ô tô được gọi là thước lái. Bộ phận này trực thuộc bộ phận lái, giúp tài xế thông qua vô lăng điều khiển hướng di chuyển của ô tô.

Xem thêm:

Lọc gió động cơ ô tô
Lọc dầu động cơ ô tô
Lọc nhiên liệu ô tô

2. Cấu tạo thước lái ô tô chi tiết

Cấu tạo của thước lại trong các dòng ô tô khá đơn giản, chỉ gồm 2 bộ phận chính: thanh răng và trục vít. Sự kết hợp tuy đơn giản nhưng lại khá quan trọng trong việc vận hành ô tô và kiểu cơ cấu thước lái này đang được sử dụng rộng rãi trong các dòng ô tô con hiện nay.

Cấu tạo thước lái xe ô tô

Cấu tạo thước lái ô tô

Về mặt nguyên lý vận hành: khi tài xế đánh lái thông qua vô lăng, trục vít sẽ tuần tự xoay và ăn khớp với bánh răng kéo theo sự di chuyển của thanh răng qua hai hướng trái hoặc phải. Điều hướng bánh xe quẹo phải hay quẹo trái sẽ tùy thuộc vào hướng đánh lái vô lăng của người ngồi trên xe.

Cũng giống như các bộ phận khác trên ô tô, thước lái sau thời gian dài vận hành cũng sẽ gặp phải các vấn đề như bị lỗi hoặc trục trặc nhỏ. Các lỗi thường gặp có thể kể đến như việc thước lái bị lệch đi độ chụm hoặc lệch góc đặt bánh xe do xóc nảy, va chạm trong quá di chuyển nhưng cũng có thể do hệ thống treo của ô tô bị mài mòn.

3. Dấu hiệu nhận biết thước lái ô tô gặp vấn đề

Thước lái ô tô cũng sẽ cần được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo các quy định của nhà sản xuất. Cụ thể thời gian được khuyến cáo để người dùng ô tô kiểm tra là vào khoảng sau 8.000 - 10.000km/1 lần. Sau các dịp thay đổi hệ thống treo, thay hoặc đảo lốp ô tô, sau khi ô tô xảy ra các va chạm mạnh,... thì ô tô cũng cần được đến hãng hoặc các cơ sở uy tín để kiểm tra lại thước lái.

Ngoài các thời điểm cụ thể dễ nhận thấy để có thể căn chỉnh, sửa lại thước lái thì dưới đây cũng là một số dấu hiệu giúp người dùng nhận biết thước lái của ô tô đang gặp vấn đề:

3.1 Khi bề mặt lốp ô tô mòn không đều

Việc các góc lái bị lệch sẽ khiến cho bánh xe đặt không khớp vị trí và khi vận hành xe trong điều kiện sai lệch này sẽ làm cho bề mặt lốp ô tô bị bào mòn không đều nhau ở phía bên trong hoặc bên ngoài.

3.2 Khi vô lăng bị rung, trả lái chậm

Vô lăng bị rung có thể do nhiều nguyên gây nên, trong đó có thể nhắc đến các lỗi do lốp ô tô không đạt trạng thái chuẩn, bánh xe của ô tô không cân bằng (do lốp đã bị hư hỏng). Hoặc hệ thống treo bị bào mòn, trục lái sẽ bị mất cân bằng do các đầu kết nối bị lỏng lẻo rời rạc. Tác nhân cuối cùng có thể lưu ý đến chính là hệ thống phanh ô tô có vấn đề, má phanh bị mòn đi, đĩa phanh kết nối không chắc chắn.

Tay lái hay vô lăng ô tô bị chậm là hiện tượng thước lái trả chậm do ty thước lái đã bị mòn hoặc bị cong. Điều này khiến lệnh của người dùng khi đánh lái sang trái hoặc phải sẽ không khớp với vô lăng ô tô.

3.3 Khi dầu trợ lực trong thước lái bị rò rỉ

Việc dầu trợ lực bị rò rỉ ra ngoài có thể là do phớt của thước lái đã bị rách khi tiếp xúc với nước và bụi bẩn bám vào khi xe di chuyển trong thời gian dài. Khắc phục phớt bị rách của thước lái cũng không quá khó, người dùng có thể mua bọc cao su để che chắn cho thước lái với giá thành khá rẻ và dễ tìm kiếm.

3.4 Khi xe bị nhao lái, kéo trôi sang một bên khi lái xe đường thẳng

Vấn đề vô lăng bị lệch khi ô tô đang di chuyển, xe có thể sẽ bị nhao lái và kéo trôi sang một bên trái hoặc phải trong lúc vận hành là rất nguy hiểm. Nhao lái khiến ô tô mất cân bằng vốn có và người dùng sẽ gặp gặp khó khăn trong việc điều chỉnh hướng xe theo mong muốn. Khi ô tô gặp phải vấn đề này, người dùng cần nhanh chóng đưa ô tô đến xưởng sửa chữa uy tín để kiểm tra và khắc phục tình trạng này.

Xem thêm:

Lọc dầu hộp số tự động
Lọc công nghiệp
Lọc gió Cabin (Điều Hòa) ô tô

4. Cách căn chỉnh thước lái ô tô chính xác và chi tiết

Khi cần căn chỉnh thước lái ô tô người dùng sẽ cần căn chỉnh 3 thông số tương ứng với 3 vị trí là: góc camber, góc toe và góc caster. Việc căn chỉnh này sẽ giúp 3 góc trở lại đúng vị trí theo quy định của nhà sản xuất.

4.1 Căn chỉnh góc camber

Nhìn từ phía trước thì góc camber là góc nghiêng của bánh xe so với trục dọc, góc camber bị lệch sẽ dẫn đến tình trạng lốp ô tô mòn đi không đều nhau. Góc camber cũng có 2 phía: góc hướng ra ngoài sẽ là góc camber dương, góc hướng vào trong sẽ là góc camber âm.

Góc camber của xe ô tô

Góc camber của ô tô

Góc camber âm lớn sẽ làm lốp ô tô bị mòn nhiều phía mặt trong và ngược lại góc camber dương lớn cũng sẽ làm lốp bị mòn nhiều ở phía mặt ngoài. Bên cạnh việc lốp bị bào mòn không đồng đều thì góc camber bị lệch cũng sẽ khiến xảy ra tình huống vỡ trục bi bên trong trục bánh nếu như trọng lực của ô tô dồn lên phần bánh là quá lớn.

4.2 Căn chỉnh độ chụm (góc toe)

Độ chụm hay còn được nhắc đến với tên gọi góc toe là hướng góc nghiêng của lốp ô tô so với trục thẳng trung tâm khi nhìn từ trên xuống. Góc toe này cũng có 2 dạng góc toe âm và góc toe dương.

Góc toe khi nhìn từ trên xuống dưới

Góc toe khi nhìn từ trên xuống

Với góc toe dương là góc độ được tạo ra khi hai bánh xe hướng vào nhau, độ chụm dương lớn sẽ khiến cạnh ngoài của lốp xe mòn không đều, dễ gây hiện tượng mòn lông chim. Còn góc toe âm là góc độ nhìn thấy khi hai bánh xe hướng ra ngoài và cách xa nhau. Cũng như góc toe dương, góc toe âm lớn sẽ khiến lốp xe bị mòn các cạnh trong và cũng dễ gây ra việc mòn lông chim.

4.3 Căn chỉnh góc caster

Góc caster là góc được nhìn thấy giữa trục bánh lái và trục thẳng đứng khi nhìn từ bên hông ô tô. Góc caster cũng chia làm 2 phần với góc caster dương là khi trục lái hướng về phía phần đầu ô tô và góc caster âm là khi trục lái hướng ngược về phía thân ô tô.

Nếu góc caster bị lệch rất có thể khả năng dẫn hướng của ô tô sẽ giảm đi ít nhiều, khiến cho việc vào cua hoặc chạy thẳng của ô tô không còn chính xác như trước.

Góc caster khi nhìn từ bên hông xe ô tô

Góc caster khi nhìn từ bên hông ô tô

5. Tổng kết

Thước lái là bộ phận quan trọng trong việc điều chỉnh góc đặt bánh xe, giúp kéo dài tuổi thọ của lốp và đồng thời đảm bảo độ chính, an toàn khi đánh lái hoặc vào các cung đường nhiều khúc ngoặt rẽ. Việc kiểm tra và căn chỉnh thước lái theo định kỳ cũng là điều cần thiết để giúp người dùng bảo vệ xe cũng như có những chuyến đi không trở ngại. Trên đây là những thông tin và cập nhật cơ bản về thước lái cũng như cách nhận biết lỗi của thước lái và cách khắc phục. Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn những thông tin hữu ích.

Ngoài ra, Fanpage của Callparts còn cung cấp những thông tin về kinh nghiệm lái xe ô tô, luật giao thông đường bộ, cách bảo dưỡng xe ô tô, và rất nhiều khuyến mãi hấp dẫn về phụ tùng xe ô tô và phụ kiện ô tô. Mời bạn đọc xem qua nhé!