Để động cơ có thể vận hành thì hệ thống điện thực sự vô cùng thiết. Khi được nhắc đến hệ thống điện chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay đến một loạt dây cùng với bình ắc quy để kết nối nhưng thực tế bộ phận này nhiều chi tiết hơn thế. Với công nghệ ngày càng hiện đại hệ thống này được nâng cấp để phù hợp cho từng mẫu xe khác nhau. Để hiểu rõ hơn cùng xem bài viết sau đây:

Hình ảnh minh họa hệ thống điện ô tô

1.Hệ thống điện ô tô cơ bản bao gồm những gì?

  1.1 Máy khởi động (Máy đề)

Máy khởi động hay còn được gọi phổ biến là máy đề hoặc củ đề, bộ đề có công dụng làm quay trục khuỷu của động cơ để khởi động máy vận hành. Cấu tạo gồm có một motor điện một chiều. Thông thường để có thể nổ được máy xe, trục khuỷu máy xăng phải quay ít nhất 40 - 60 vòng/phút và 80 - 100 vòng/phút với máy xe máy dầu.

Các chi tiết của máy khởi động (máy đề)

  1.2 Dây điện

Dây điện cũng là phần quan trọng bắt buộc phải kể đến, bởi có chi tiết này sẽ giúp kết nối và truyền tải dòng điện từ bình ắc quy hoặc máy phát điện đến toàn bộ hệ thống điện. Mỗi màu sắc trên dây dẫn tương ứng với một ký hiệu khác nhau để khi sửa chữa hoặc bảo dưỡng người thợ sẽ dễ dàng xác định được tình trạng dây dẫn. 

Hệ thống dây điện được ký hiệu bằng nhiều màu sắc khác nhau để dễ phân biệt 

  1.3 Máy phát điện

Máy phát điện là bộ phận đầu não để truyền tải toàn bộ nguồn điện đến các hệ thống khác. Máy phát điện có 3 nhiệm vụ chính: biến dòng điện xoay chiều thành một chiều, phát điện và chỉnh điện áp đầu ra. Để tương ứng với nhiệm vụ này, máy phát điện cũng có 3 bộ phận chính: chỉnh lưu, phát điện và hiệu chỉnh điện áp.

Máy phát điện chính là bộ phận đầu não để truyền điện 

  1.4 Ắc quy

Ắc quy là bộ phận thân thuộc được nhiều người biết đến để dự trữ nguồn điện được máy phát điện cung cấp hoặc cung cấp ngược lại. Trong trường hợp xe không thể nổ máy mà máy phát điện chưa hoạt động thì ắc quy sẽ giúp duy trì hoạt động của các thiết bị điện trên xe. Đảm bảo xe vẫn có thể vận hành như bình thường nhờ vào nguồn điện được tích trữ trước đó.

Bình ắc quy giúp khởi động xe trong những trường hợp cấp bách khi thiếu nguồn điện 

Tuy nhiên, nó vẫn sẽ có giới hạn khi vận hành, chính vì thế để giúp ắc quy làm việc hiệu quả thì chủ xe nên thay ắc quy mới ở mức 100.000 km tương đương 4 - 5 năm.

  1.5 Relay và cầu chì

Nhà sản xuất thường bố trí relay và cầu chì chung thành cụm với nhau. Relay là công tắc giúp người dùng có thể tự động đóng mạch điện điều khiển và điều khiển mạch điện động lực hoạt động. Cầu chỉ cũng giúp đóng ngắt nhưng trên hệ thống dây dẫn. Nhiều ô tô hiện nay được lắp 2 cầu chì, một hộp nằm bên dưới nắp capo và cái còn lại nằm ở dưới taplo xe.

Xem thêm:

• Dây curoa máy phát ( Curoa Tổng)
• Dây curoa máy nén
• Dây curoa trợ lực lái

Relay và cầu chì đa phần được nhà thiết kế lắp cùng nhau 

2. Quy trình hoạt động của hệ thống cung cấp điện ô tô cơ bản

Quy trình hoạt động của hệ thống cung cấp điện ô tô cơ bản như sau: 

Điện được tích trữ từ ắc quy sẽ được dùng để khởi động động cơ xe sau đó thay thế bằng năng lượng từ máy phát điện. Dòng điện đi vào hệ thống đánh lửa điện từ bắt đầu tạo ra tia lửa điện ở bugi. Khi bình ắc quy hết năng lượng, sức mạnh dòng điện chuyển đổi động năng thành điện năng để truyền vào ắc quy. Lúc này hệ thống xe đã có nguồn điện và cung cấp cho toàn bộ thiết bị trên xe như: điều hoà, đèn pha , hệ thống cảm biến,...

Quy trình vận hành cơ bản của hệ thống điện ô tô 

3. Tổng hợp các hệ thống điện – điện tử trên xe ô tô

  3.1 Hệ thống điện ô tô điều khiển xe

Hệ thống điện điều khiển xe có nhiệm vụ xử lý một số tín hiệu đầu vào để truyền tín hiệu cho các bộ phận đầu ra. Hệ thống điện ô tô được ví như một hệ điều hành, kiểm soát hoạt động động mà người lái không thể làm chủ khi gặp sự cố. Còn được đánh lửa bằng điện tử, điều chỉnh cảm biến bướm ga, cảm biến điện tử,...

ECU là hệ thống điều khiển điện tử trung tâm của xe ô tô

  3.2 Hệ thống chiếu sáng, tín hiệu

Hệ thống chiếu sáng, tín hiệu có các chức năng chính là phát ra tín hiệu, chiếu sáng và thông báo. Chi tiết này được lắp ở nhiều vị trí khác nhau từ gương chiếu hậu, đầu xe, đuôi xe và ngay cả bên trong khoang nội thất.

Hệ thống đèn chiếu sáng được lắp nhiều vị trí khác nhau

  3.3 Hệ thống điện ô tô điều khiển động cơ

Hệ thống điện ô tô điều khiển cơ hoạt động theo nguyên lý tiếp nhận, xử lý thông qua cảm biến tiếp đến truyền lệnh để động cơ hoạt động. Bộ phận này còn có tên là (Engine Control Module) có khả năng trực tiếp điều khiển vòi phun xăng, hệ thống đánh lửa, van điện tử, đèn báo và một số chẩn đoán khác.

Cận cảnh hệ thống điện ô tô điều khiển động cơ ECM

3.4 Hệ thống điều hoà

Để giúp lọc sạch không khí bên trong nội thất mang lại cảm giác thoải mái thì hệ thống điều hoà là bắt buộc phải có trên các dòng xe ô tô ngày nay. Việc lắp sẽ duy trì nhiệt độ mát mẻ, nguyên lý hoạt động sẽ được dựa vào tính chất của chất làm lạnh và biến đổi áp suất sinh ra nhiệt lạnh.

Xem thêm:

• Dầu nhờn cho xe ô tô
• Dầu nhờn cho xe tải, container, xe khách, máy phát điện, máy thủy, …
• Dầu nhờn cho xe mô tô

Hệ thống điện điều hòa trên ô tô duy trì nhiệt độ và hút ẩm 

  3.5 Hệ thống điện phụ

Thành phần điện phụ dùng để đăng ký mã nhận dạng, báo động, cảnh báo đóng kín,...Hệ thống nâng hạ kính có khá nhiều loại có thể kể đến như sử dụng dây cáp, dạng keo, điều khiển tự động. Bên cạnh đó hệ thống điện phụ còn đặc biệt kể đến khoá điều khiển từ xa, gạt nước mưa,..

Hệ thống gạt nước giúp làm sạch kính lái, loại bỏ nước mưa

  3.6 Hệ thống định vị toàn cầu GPS

Để tạo ra được tín hiệu từ các vệ tinh thì thiết bị định vị toàn cầu GPS là thành phần không thể thiếu. Tốc độ, vị trí của ô tô sẽ có thông số chính xác khi hệ thống này được hoạt động nhờ vào xem thông qua màn hình cảm ứng. Ngoài ra, người lái còn xem được lịch trình, độ dài của chuyến đi, số lần dừng hoặc đỗ xe cực tiện dụng.

Hệ thống định vị toàn cầu GPS là thành phần quan trọng của hệ thống điện ô tô

  3.7 Hệ thống điện ô tô lái điện tử

Hệ thống điện ô tô lái điện tử sử dụng motor để đẩy thanh răng lái, duy trì hoặc có thể chuyển hướng nhờ vào trợ lực khi tác động lên động lái. Hệ thống được cấu tạo gồm một vài bộ phận quen thuộc như: mô tơ điện DC, ECU động cơ, cảm biến mô men, cụm đồng hồ taplo và đèn cảnh báo. 

Hệ thống điện ô tô trợ lực lái EPS tác động trợ lực lên cơ cấu dẫn động lá

  3.8 Hệ thống nạp

Hệ thống nạp được nhiều người gọi là máy phát điện, điện được sinh ra xuất phát từ cuộn dây và nam châm. Nam châm sẽ càng mạnh khi số vòng quấn càng nhiều và tương đương tốc độ di chuyển càng nhanh của nam châm sẽ cho ra dòng điện càng lớn. Hệ thống sạc điện sẽ bao gồm ắc quy, máy phát điện, công tắc máy và tiết chế. 

Hệ thống sạc điện ô tô cung cấp nguồn điện cho động cơ trong quá trình nổ máy

4. Tổng kết

Qua bài viết CallParts mong rằng thông tin trên sẽ tiếp cận được nhiều bạn biết hơn về cấu tạo hệ thống điện cấu tạo bằng những chi tiết gì. Mỗi chi tiết bộ phận sẽ đảm nhiệm một công việc riêng nhưng chung quy lại điều hỗ trợ, kết nối lẫn nhau để tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh giúp xe hoạt động. Với bài viết tiếp theo sẽ còn nhiều điều hấp dẫn về luật xe ô tô, bảo dưỡng xe ô tô, phụ kiện ô tô, cùng theo dõi chúng tôi nhé!

Hãy theo dõi ngay Fanpage của Callparts để nhận ngay nhiều khuyến mãi hấp dẫn bạn nhé!

Có thể bạn quan tâm:

• Giải mã ký hiệu cầu chì trên ô tô Toyota và các thương hiệu ô tô khác mà bạn chưa biết
• Xe Ô Tô Số Sàn: Ưu, Nhược Điểm Và Cách Lái Xe Số Sàn An Toàn Nhất
• Top 10 món đồ chơi xe ô tô cần thiết cho tài xế và kinh nghiệm chọn mua đồ chơi ô tô
• Hệ thống trợ lực tay lái ô tô là gì? Hãy nên biết trước khi cầm vô lăng